Kolejny z tomów wydawanej przez Instytut Sztuki PAN serii
Monumenta Musicae in Polonia. Seria E Opera Selecta – Pieśni Józefa
Elsnera. Autorką wydania jest Małgorzata Sieradz, która
przygotowała edycję materiału muzycznego, wstęp historyczny i
komentarze; edycję tekstów pieśni przygotował i komentarzem
krytycznym oraz wstępem historycznym opatrzył Tomasz
Chachulski.
Twórczość pieśniarska Elsnera znana jest dziś z ponad stu
tytułów, w tym z dziewięćdziesięciu kompozycji zachowanych. Stanowi
istotną liczebnie i ważną część spuścizny kompozytora
zafascynowanego prozodią języka polskiego. Dla różnych celów
(umuzykalnienie środowisk mieszczańskich, dydaktyka wokalna na
wysokim poziomie) Elsner przygotowywał i często sam wydawał
unikatowe zbiory pieśni, stając się jednym z prekursorów gatunku w
historii muzyki polskiej.
Na zawartość tomu składa się dziewięćdziesiąt pieśni na różną
obsadę wykonawczą (64 na głos z fortepianem, 10 na dwa lub więcej
głosów z fortepianem oraz 16 kompozycji a cappella). Większość
utworów przygotowana została na podstawie zachowanych do dziś
pojedynczych wydań z epoki, w których powstaniu Elsner brał czynny
udział (zeszyty serii Wybór pięknych dzieł muzycznych i pieśni
polskich, zbiór Muzyka do pieśni wolno-mularskich, publikacje
dydaktyczne, takie jak Sześć pieśni należące do przykładów
objaśniających pierwszą część Rozprawy o Metryczności i
Rytmiczności Języka Polskiego, druki ulotne). Trzynaście pieśni
odtworzono na podstawie autografów zachowanych w zbiorach WTM,
AGAD, Staatsbibliothek Preußischer Kulturbesitz i Centralnego
Państwowego Archiwum–Muzeum Literatury i Sztuki Ukrainy. Wśród
pieśniarskiej spuścizny Elsnera przeważają kompozycje z tekstami
polskimi, ponadto jedenaście z zachowanych powstało do poezji w
języku niemieckim, pięć – włoskim oraz jedna we francuskim.
Edycja kierowana jest zarówno do muzykologów, jak i muzyków –
śpiewaków, pedagogów, chórmistrzów, a także do badaczy kultury
literackiej tego okresu, dając przykład nie tak częstej współpracy
historyków muzyki i literatury.